Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM sau khi được Quốc hội xem xét, thông qua sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho UBND TP.HCM trong việc phân bổ nguồn vốn, chủ động trong quá trình sử dụng vốn và lựa chọn nhà đầu tư và có đủ cơ sở để giải đáp các vướng mắt của người dân, doanh nghiệp trong quá trình áp dụng cơ chế mới.
Về quản lý đầu tư. Cho phép thành phố tách dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng ra khỏi dự án đầu tư công, thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông, tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất.
Thành phố cũng được áp dụng đầu tư theo phương thức PPP với các dự án đầu tư trong lĩnh vực thể thao, công nghiệp, văn hóa, bảo tàng, di tích và di sản văn hóa với quy mô tổng mức đầu tư tối thiểu không thấp hơn 100 tỷ đồng…
Về tài chính ngân sách. Thành phố quyết định tăng mức thuế suất thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đối với đất ở (không quá 5 lần mức thu hiện hành) và tăng mức thuế suất thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng nhà đất thứ hai trở lên (không quá 2 lần mức hiện hành); được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các tổ chức tài chính trong nước, các tổ chức khác trong nước và từ nguồn vay nước ngoài, trong nước của Chính phủ về cho thành phố vay lại với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách thành phố được hưởng theo phân cấp (Nghị quyết 54/2017/QH14 là 90%).
Ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược. Đầu tư xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D); đầu tư nghiên cứu và hỗ trợ chuyển giao công nghệ cao trong lĩnh vực công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ tự động hóa, công nghệ vật liệu mới, năng lượng sạch có quy mô vốn đầu tư từ 3.000 tỷ đồng trở lên. Đầu tư dự án trong lĩnh vực công nghiệp mạch tích hợp bán dẫn, công nghệ thiết kế, chế tạo linh kiện, vi mạch điện tử tích hợp (IC), điện tử linh hoạt (PE), chip, pin công nghệ mới, vật liệu mới, công nghiệp năng lượng sạch có quy mô vốn đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên. Nhà đầu tư chiến lược được hưởng ưu đãi, hỗ trợ như sau: áp dụng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 5% trong thời gian 37 năm, miễn thuế 6 năm, giảm 50% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong 13 năm tiếp theo. Miễn tiền thuê đất, thuê mặt nước 22 năm và giảm 75% tiền thuê đất, thuê mặt nước cho thời gian còn lại; miễn tiền thuê đất trong suốt thời gian thuê đối với dự án đầu tư thực hiện trong khu công nghệ thông tin tập trung, khu công nghệ cao. Được hỗ trợ một phần chi phí của dự án đầu tư từ nguồn chi thường xuyên của ngân sách thành phố.
Về tổ chức bộ máy thành phố Thủ Đức. Theo dự thảo nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặt thù phát triển TP.HCM thì thành phố đề xuất HĐND, UBND, Chủ tịch UBND TP.HCM quyết định giao một số chức năng nhiệm vụ thuộc thẩm quyền cho HĐND, UBND, Chủ tịch UBND thành phố Thủ Đức trong các lĩnh vực quản lý đầu tư, tài chính ngân sách, quản lý kinh tế, quản lý đô thị và tài nguyên môi trường, quản lý văn hóa xã hội, tổ chức, bộ máy quản lý hành chính của chính quyền đô thị và cán bộ, công chức, viên chức.
Mục tiêu của nội dung này là tạo điều kiện cho thành phố Thủ Đức chủ động trong giải quyết các thủ tục hành chính, các nội dung công việc thuộc thẩm quyền của HĐND, UBND và Chủ tịch UBND TP.HCM.
(*) TS. Nguyễn Vinh Huy – Chủ tịch sáng lập Hệ Thống Luật Thịnh Trí
